آموزش کامل کتترهای ورید مرکزی (سی وی لاین،پورت،شالدون) با دوبله فارسی

کتتر ورید مرکزی

انواع آن و موارد استفاده و شرح عمل آنها

وظایف سیرکولر

بیمار را از ریکاوری تحویل گرفته است،مشخصات بیمار با پرونده چک میشود

بیمار روی تخت قرار گرفته و پوزیشن آن ترندلنبرگ است

در اینجا به ست کتتر گذاری و پگ نیاز داریم که لایه اول اینها توسط سیرکولر باز میشود

وسایل مورد نیاز این عمل مانند تیغ و هموستات توسط شرکت هایی که کتترها رو میسازند در داخل ست کتتر وجود دارد

بعد از اینکه لایه اول ست و پگ باز شد دستکش های استریل روی پگ باز شده

سیرکولر گان اسکراب و جراح را بسته میبندد

بتادین در داخل گالی پات ریخته میشود

روی ست سرنگ استریل باز شده و هپارین را برای اسکراب گرفته تا آن را توسط سررنگ باز شده بکشد

چراغ های سیالتیک روشن و روی موضع عمل جراحی تنظیم میشوند

در انتهای عمل هم سیرکولر مریض را تا ریکاوری همراهی می کند

وظایف اسکراب

دستان خود را با بتادین اسکراب کرده و دستان خود را با حوله خشک میکند و گان و دستکش استریل می پوشد

لایه دوم ست و پگ باز میکند

گالی پات درگوشه ست قرار داده میشود

پرپ از استخوان مندیبل تا کمی پایین تر از گردن انجام می‌شود سپس درپ انجام میشود

اسکراب در حین عمل جراحی گاید وایر بگیرد که تکان نخورد و جا به جا شود

نکاتی که باید قبل از عمل بدانیم:

۱_وقتی از طریقه رگ به قلب راست نزدیک می‌شویم روی نوار قلب پی وی سی می بینیم

۲_برای بی حس کردن موضع عمل جراحی از لیدوکائین استفاده میکنیم

۳_پوزیشن ترندلنبرگ( پاها بالا و سر پایین) تا ورید بالا تنه پر شود

۴_هر زمانی که تونل زدن داشتیم حتماً از شیت استفاده کنیم

سی وی لاین (سی وی پی یا کت دان)

موارد استفاده : برای تزریق دارو،مایعات و تغذیه وریدی (TPN)

برای اشخاصی که به اورژانس آمده‌اند و می خواهند خون زیادی دریافت کنند و ما نمی توانیم رگ از آنها بگیریم یا اگر عروقی پیدا شود کوچک است و نمی توان حجم زیادی بهش بدهیم

مثل کسانی که چاقو خوردند یا تو شوک هستند

هدف : دسترسی به یک رگ بزرگ که نزدیک قلب باشد

کاربرد دیگر : اندازه گیری فشار قلب راست (برای بچه های بیهوشی )

شرح عمل : در این عمل به پروپ سونوگرافی نیاز است که ورید از شریان تشخیص داده بشود در این عمل یک نیدل بلند داریم برای پیدا کردن ورید، با پروپ سونوگرافی رفته،نیدل وارد ورید شده است زیرش شریان قرار دارد سرنگ را آوردیم بیرون اگر جت نکرد ورید است

در مرحله بعدی یک گاید وایر از داخل سوزن به داخل رگ فرستاده،نوک گاید وایر طوری است که آسیب نرساند

هر کجا پی وی سی زد یعنی کار ما به درستی انجام شده است

گاید وایر را سر جای خودش نگه داشته و نیدل خارج می‌کنیم بعد باید دیلاتور را وارد کنیم اگر ورود دیلاتور سخت بود با تیغ بیستوری مقداری انسزیون می‌دهیم بعد دیلاتور وارد می‌کنیم،بعد دیلاتور را خارج کرده‌ است و کتتراصلی را می گذاریم و بعد گاید وایر را خارج می‌کنیم

پورت ها چک میشوند،با سرنگ میکشیم ببینم خون می آید یا خیر در داخل سرنگ ای که خون را کشیده ایم هپارین ازقبل کشیده شده است تا خون لخته نشود

کتتر دیالیز

شباهت زیادی به سی وی لاین دارد طوری ساخته شده است که راحت بتواند خون را از خودش بیرون بیاورد طوری که به گلبول ها آسیب نزند،همین رفت آمد گلبول ها داخل دستگاه دیالیز و برگشت آنها دوباره به بدن باعث می شود تعدادی از گلبول ها آسیب ببیند

به همین علت لوله های آن بزرگتر از سی وی لاین می باشد

کتترهای دیالیز بعضی اوقات کوتاه مدت هستند بیمار دچار ATN شده کلیه یهو از کار بیفتد ما در این مورد سریعاً می آییم کتتر دیالیز می گذاریم

یک نکته:دیالیز کوتاه مدت داریم و یک بلند مدت

کتتر دیالیز کوتاه مدت برای کسی است که کلیه یهو از کار می‌افتد به آنها یک داروی خاصی تزریق می کنند بیمار خون خیلی زیادی از دست می‌دهد بعد وارد فاز ATN می شود برایشان کتتر می‌گذارد به این کتتر شالدون می‌گویند

نوع بلند مدت آن پرمی کت نام دارد برای کسانی که می خواهیم به صورت دائمی دسترسی به ورید بزرگ داشته باشیم و برای آن ها دیالیز انجام بدهیم پرمی کت می‌گذاریم

این دو مورد با هم فرقی ندارند و فقط در تکنولوژی ساخت با هم فرق دارند در اتاق عمل که می‌آیند روی آنها نوشته است که کدام پرمی کت است و کدام شالدون

شالدون یک یا دو ماه می تواند در داخل بدن بماند بیشتر از این مدت برایش پرمی‌کت می‌گذارند یا فیستول شریان و ورید

کتتر دیالیز می تواند دو راه یا سه راه باشد ( پورت سوم برای تزریق دارو است)

شرح عمل شالدون از گردن: با پروپ سونوگرافی رفته ورید و شریان تشخیص داده میشود نیدل وارد ورید می شود اگر جت نکرد با گاید وایر میروند داخل هر کجا پی وی سی زد یعنی این کار به درستی انجام شده است

بعد محل ورود دیلاتور کمی با تیغ بیستوری باز میشود

در این عمل می خواهیم تونل بزنیم برای تونل زدن یک برش یک سانتی متری کافی است یک مقداری بعدش پوست را باز میکند

یک قلاب مانند درن همووک داخل تونل می‌رود و به انتهای آن کتتر وصل می شود کاف دارد تا تکان نخورد باید راحت زیر پوست قرار بگیرد

بعد دیلاتور میرود روی گاید وایر و داخل ورید

وسیله ای داریم به نام شیت، شیت و دیلاتور بزرگتر روی هم سوار میشود و هر دو را با هم به داخل ورید می‌فرستیم وقتی که رفت داخل دیلاتور را خارج می کنیم، شیت داخل میماند و شالدون را از داخل شیت میفرستیم داخل ورید، برای خارج کردن شیت آن را از وسط جدا می کنیم و به بیرون می کشیم

در انتها خون می کشند بیرون که ببینند کار به درستی انجام شده است یا خیر

شرح عمل پرمی کت از اپروچ فمور: ورید را پیدا کرده با نیدل داخل رفته ورید پیدا میشود بعد با گاید وایر به داخل نیدل رفته بعد مقداری انسزیون را بزرگتر می کنیم تا دیلاتور را به داخل بفرستیم

بعد از دیلاتورها کتتر میگذاریم، اگر بخواهیم برایش تونل بزنیم از شیت استفاده می کنیم

کتتر پیک

زمانی از استفاده میکنیم که می‌ترسیم به توراکس آسیب بزنیم چون یکی از عوارض سی وی لاین یا شالدون آسیب توراکس است در اینها ممکن است نیدل برود داخل تر باعث ورود هوا به ریه بشویم که عارضه اش می‌شود هموتوراکس یا پنوموتوراکس

از طریق اندام مثلاً بازو سفالیک یا بازلیک رگ را پیدا می‌کنند از طریق آن لوله فرستاده داخل حالامثل ورید اجوف فوقانی یا قلب راست می فرستند داخل ، البته کم کاربرد است

پیک دقیقا کاری مشابه سی وی لاین انجام میدهد فقط سی وی لاین از گردن یا ورید ساب کلاوین یا فمورال جای گذاری میشود ولی پیک را می‌شود از طریق عروق محیطی جایگذاری کرد

پورت کت

فقط برای تزریق داروهای شیمی درمانی، کسانی هستند که می‌خواهند به صورت دائم رگ بگیرند تا دارو تزریق کنند

در اینجا یک پاکت زیر،زیرجلد قرار میگیرد

در نمونه های جدید پورت کت می توان خون هم گرفت

در اینجا چرا دیالیز نمی گذارند؟ به علت اینکه قرار نیست چیزی بگیریم فقط قرار است چیزی بدهیم

شرح عمل : در این عمل به هموستات نیاز داریم تا جایی برای پروتز ایجاد کنیم یک مخزن دارد تا از طریق آن دارو تزریق کنیم

ابتدا لیدوکایین تزریق میشود این جراح در ابتدا انسزیون می زند نیدل وارد میشود و گاید وایر را وارد میکنیم

همزمان فلوروسکوپی هم انجام میشود تا چک کنیم کار ما به درستی پیش می‌رود

نیدل خارج می‌شود دیلاتور پنج همراه با شیت وارد میشود (نکته: با شیت خالی هم میشود این کار را انجام داد دیلاتور کاربردی ندارد.)

جراح می رود سراغ درست کردن پاکت یا همان جای پورت

با تیغ ۱۵ و هموستات یک میزان از بافت را باز می کنیم تا وسیله را زیر آن بگذاریم مانند شالدون یک تونل میزنیم

برای گذاشتن مخزن پوست و زیر جلد را می زنیم ،برش سه سانتی متر است تا روی عضله این مخزن را زیر،زیر جلد می گذرد

‏ با یک پنس رفته است زیر زیر جلد و از عضله آن را جدا کرده است تا فضایی ایجاد شود تا پورت را بگذاریم

پورت ما یک مخزن دارد با یک لوله یک طرفه،بعد می آیم یک تونل میزنیم و لوله را از آنجا رد می کنیم

لوله را ابتدا رد کرده است بعد آن را به پورت وصل میکنیم

در اینجا ما به شیت نیاز داریم، به داخل رگ فرستاده و لوله را از طریقی شیت به داخل ورید می فرستیم و بعد شیت را خارج می‌کنیم

مخزن‌که داخل سرم بوده است را می آوریم و ولوله وصل میکنیم و داخل آن پاکت که درست کرده بودیم جایگزاری می کنیم، یک طرف لوله به مخزن وصل است و سر دیگر آن داخل رگ است

فقط می‌ماند سوچور ساب کوتانوس و پوست که با ویکریل دو صفر یا سه صفر زده میشود

زهرا تقدیس